ویندوز XP یک سیستم عامل است . یعنی بیش از اینکه یک کامپیوتر شخصی بتواند کاری انجام دهد باید این نرم افزار سیستمی در حافظه ی اصلی آن بارگذاری شود . این سیستم عامل پس از روشن شدن کامپیوتر بصورت خودکار در حافظه ی اصلی بارگذاری و اجرا می شود .
برای آموزش سیستم عامل ویندوز XP نیاز به سیستمی با مشخصات ذیل می باشد:
- 128 Mb حافظه ی Ram
- کامپیوتر با پردازنده ی 300 MHz یا بالاتر
- 1.5 GB فضا بر روی هارد دیسک
- CD-Rom یا DVD-Rom
- کارت گرافیکی با Resolution 800*600 یا بالاتر
- کیبورد و ماوس
مراحل اول کار با کامپیوتر
راه اندازی کامپیوتر :
واضح است اولین کاری که باید قادر به انجام آن باشید روشن کردن کامپیوتر و شناختن وقایعی است که هنگام انجام این کار رخ می دهد . وقتی کامپیوتر خود را روشن می کنید ابتدا کاراکترهای سفید رنگی در زمینه ی سیاه و سفید مانیور به نمایش در می آیند . این اطلاعات مشخص می کنند که PC - Personal computer ، در حال بررسی سخت افزار و نرم افزار شماست . برخی از این اطلاعات در تراشه های حافظه فقط خواندنی (Ram) و برخی دیگر نیز در هارد دیسک کامپیوتر نگهداری می شوند . اگر همه چیز به خوبی پیش رود ، می توانید صفحه مقدماتی ویندوز XP و بعد از آن Desktop ویندوز را در صفحه نمایش مشاهده کنید . مدت زمان لازم برای مشاهده Desktop ویندوز XP چند دقیقه است ولی در سیستم های امروزی عواملی نظیر سرعت پردازشگر و تعداد برنامه هایی که هنگام راه اندازی سیستم باید به طور اتوماتیک اجرا شوند ، این زمان را تحت تاثیر قرار می دهند و طبیعتا آنرا کوتاهتر می کنند .
خاموش کردن کامپیوتر :
خوب است قبل از خاموش کردن کامپیوتر خود تمام برنامه های کاربردی در حال اجرا را ببندید . در صورتیکه این کار را انجام ندهید اتفاقات مختلفی ممکن است رخ دهد :
1- احتمالا پیام هایی را مشاهده خواهید کرد که تقاضای بستن فایل هایی را که مشغول کار روی آنها بودید می کنند .
2- ممکن است پیغامی را مشاهده کنید که در بردارنده ی برنامه هایی است که هنوز در احال اجرا هستند . گزینه ای که متعاقب این پیام در اختیار شما قرار می گیرد و می تواند به قطع عملکرد برنامه ختم شود که در پاره ای مواقع منجر به از دست دادن تغییرات انجام شده خواهد شد .
3- احتمال باز شدن اتوماتیک و بدون اجرا توسط شما برای پنجره هایی که در هنگام خاموش کردن کامپیوتر باز بوده اند ( پس از راه اندازی مجدد ) وجود دارد .
بنابراین قبل از خارج شدن از محیط ویندوز و خاموش کردن کامپیوتر برنامه های در حال اجرا و پنجره های باز شده را ببندید .
در نهایت برای خاموش کردن کامپیوتر برروی منوی Start و گزینه ی Turn off computer کلیک کرده تا پنجره مربوطه به آن در صفحه ی نمایش ظاهر شود.
نکته : تصاویری که بعد از راه اندازی سیستم خود در صفحه نمایش مشاهده می کنید به کارخانه ای که کامپیوتر شما را تولید کرده است بستگی دارد .
نکته :اگر کامپیوتر برای استفاده بیش از یک کاربر تنظیم شده باشد یا چنانچه به یک شبکه متصل باشید برای نمایش صفحه Desktop باید با استفاده از نام کاربری و کلمه ی عبور خود وارد ویندوز شوید .
انتخاب یک برنامه جهت اجرای آن در هنگام راه اندازی کامپیوتر به نیاز فرد بستگی دارد . عموما تنظیمات مربوط به اجرا شدن نرم افزارها در هنگام راه اندازی ویندوز در گزینه ی Setting و تب General پایه ریزی می شود که می توان به دلخواه این تنظیمات را تغییر داد .
هنگامیکه می خواهید برای اولین بار از محیط ویندوز استفاده کنید پنجره ای شناور در منوی Taskbar ظاهر شده و فرصتی را برای گشت و گذار در ویندوز XP در اختیار شما قرار می دهد (Tour Windows XP) اگر این پنجره را در مراحل اولیه کاربرد ویندوز مشاهده نکردید برای نمایش آن از منوی Start به ترتیب گزینه های All program- Accessories – tour windows xp را انتخاب کنید .
خوب است قبل از شروع به کار با ویندوز از پنجره ی Windows XP Tour ، گشت و گذاری در محیط ویندوز داشته باشید . توجه کنید که بعد از اجرای Tour ، پنجره ای به صورت Wizard ( راهبرهای کمکی ویندوز ) باز شده و شامل دو گزینه می باشد : در گزینه ی اول امکان استفاده از صوت و تصویر متحرک (animation) برای کاربر وجود دارد و در گزینه ی دوم استفاده از نسخه ی تصویری و متنی که از طریق Internet یا IE ( مرورگر وب ) در اختیار شما قرار می گیرد . هنگام انتخاب این گزینه برنامه ی IE به طور اتوماتیک اجرا می شود .
Desktop
عموما این صفحه زمانی به نمایش در می آید که شما کامپیوتر خود را با موفقیت راه اندازی کرده باشید . اگر برای اولین بار پس از نصب ویندوز وارد این محیط شدید صفحه ی نمایش شما دارای تصویر پیش فرض ویندوز XP خواهد بود که در ابتدا فقط یک آیکون به نام Recycle bin را در آن مشاهده خواهید کرد . در ادامه مطالب در همین تالارگفتگوی میکرورایانه خواهید آموخت که می توان تصویر پس زمینه را تغییر داد .
از آیکون های دیگری که به صورت پیش فرض در محیط ویندوز شما وجود دارند ولی از همان ابتدا در صفحه ی Desktop قابل مشاهده نیستند می توان به My Computer ، My Document و Internet Explorer اشاره کرد .
لازم به ذکر است با کلیک بر روی منوی Start ، گزینه های قید شده قابل دسترسی می باشند .
آشنایی با عملکرد آیکونهای موجود در Desktop :
Recycle Bin : فایلهای حذف شده از محیط ویندوز را در خود نگه می دارد با این توضیح که تمامی این فایلها قابل دستیابی مجدد می باشند .
فضای Recycle Bin ثابت بوده و در صورت پر شدن این حجم ، فایهای قدیمی تر به طور اتوماتیک از آن خارج و فایلهای جدید جایگزین می شوند . بنابراین در صورت نیاز به بازیابی از قرار گرفتن فایل به صورت طولانی مدت در این محدوده جلوگیری کنید .
نکته : در صورت اطمینان از عدم نیاز فایل مورد نظر می توان آنرا به طور مستقیم و بدون واسطه ی Recycle Bin از محیط ویندوز حذف کرد به این ترتیب که پس از انتخاب فایل همزمان کلیدهای Delete و Shift بفشارید و گزینه ی Yes از پنجره ی هشدار در مورد عدم دستیابی مجدد به فایل را انتخاب نمایید .
نکته : پاک کردن اطلاعات از روی دیسک های قابل حمل ( فلاپی دیسک – Flash memory و ... ) به صورت مستقیم انجام شده با این معنی که این فایلها پس از حذف به Recycle Bin انتقال نیافته و متعاقب آن فایل قابل بازگشت نخواهد بود .
My document: محلی که اسناد خود را در آن نگهداری می کنید . از آنجا که ویندوز XP این امکان را فراهم آورده تا چندین کاربر برای این محیط تعریف شوند لذا به ازای هر کاربر پوشه ی My document جداگانه ساخته که متمایز از یکدیگر خواهند بود . بصورت پیش فرض My document شامل دو پوشه ی my picture و my music بوده که این دو نیز به ترتیب دارای فایل های تصویری و صوتی به صورت Sample ( مثالی ) هستند .
شاید دسترسی سریع به My document را بتوان علت اصلی ذخیره سازی اسناد در آن دانست در غیر این صورت بیان اینکه چه عناوینی را در این پوشه ذخیره کنید بسیار مشکل است .
My Computer : درگاه رسیدن به دیسکها و درایوهای موجود در سیستم ، که شامل سه قسمت می باشد :
1- قسمت اول Files stored on this computer نام دارد که حاوی دو پوشه ی Shared Document ( اسنادی که برای کلیه ی کاربران قابل دسترسی است ) و User Document که در آن برای هر کاربر پوشه های مخصوص به او اختصاص داده می شود .
2- قسمت دوم Hard Disk drives نام دارد که حاوی تمام درایوها و پوشه ها و فایلهای موجود در کامپیوتر بوده و قابلیت دسترسی به آنها را فراهم می آورد . به تعبیر دیگر حتی کلیه ی اطلاعات ذخیره شده در My document نیز از طریق این قسمت قابل دسترسی می باشد .
3- و قسمت آخر که Devices with removable storage نام دارد که مدیریت تمام درایوهای قابل جابجایی نظیر Floppy disk ، Cool disk و Tape drive ها را در اختیار کاربر قرار می دهد .
نوار وظیفه - Taskbar
به نواری که در حالت پیش فرض در پایین ترین ناحیه از صفحه ی نمایش خود قرار دارد نوار وظیفه Taskbar گویند.
می توان محیط ویندوز را طوری تنظیم کرد که Taskbar در بالای صفحه یا کنار صفحه به نمایش در آید و یا حتی زمانی که از آن استفاده نمی کنید مخفی باشد ( Auto-hide the taskbar) .
- Notification area ( فضای اعلانات یا ناحیه توجه ): عموما شامل برنامه هایی است که مورد نیاز شما هستند و در کنار ساعت قرار گرفته اند . از آن جمله می توان به برنامه های کنترل حجم صدا ، سیستم امنیتی ویندوز و غیره اشاره کرد .
هنگامیکه اشاره گر ماوس را بر روی ساعت نگه دارید ، تاریخ روز جاری را به نمایش در می آورد . عموما آیکونهای موجود در ناحیه توجه مربوط به برنامه هایی است که نیاز به توجه دارند ( به عنوان مثال برنامه هایی که به صورت آیکونهای موجود در ناحیه توجه به صورت محدود در سیستم شما نصب می شوند و پس از گذشت چند روز غیر فعال می گردند مگر اینکه نسخه ی اصلی برنامه از طریق اینترنت خریداری گردد و یا اقدام به رجیستر کردن برنامه شود .)
برخی دیگر از آیکونهای موجود در ناحیه ی توجه حاوی اطلاعات اجمالی از برنامه مربوطه می باشند به این صورت :
- برنامه های در حال اجرا : به برنامه هایی اطلاق می شود که هم اکنون مورد استفاده ی شما قرار دارند و پنجره های آنها به صورت minimize در نوار وظیفه مشاهده می شوند .
برای سوئیچ کردن بین چند برنامه یا پنجره که به صورت همزمان در سیستم مورد استفاده قرار گرفته اند . کلید Alt را پایین نگه داشته و با هر بار فشردن کلید Tab پنجره ها را یکی پس از دیگری انتخاب کنید .
- Quick launch : همانطور که از نام آن پیداست حاوی آیکونهایی است که با یک کلیک می توان آنها را اجرا کرد. قابلیت تنظیمات آن به گونه ای است که می توان برنامه ها را به آن اضافه (add) یا از آن حذف (Remove) کرد . در صورت عدم مشاهده در نوار وظیفه با کلید راست بر روی Taskbar و انتخاب گزینه ی Toolbar و سپس انتخاب Quick launch می توانید آنرا در نوار وظیفه ظاهر کنید .
اجزاء پنجره در ویندوز
1- نوار عنوان Title Bar
- Close برای بستن پنجره
- Minimize برای به حداقل رساندن پنجره
- Maximize برای به حداکثر رساندن پنجره
- Restore برای برگشت به حالت قبل
( از این دکمه زمانی استفاده می شود که بخواهید اندازه ی پنجره ای را به حالت اصلی خود باز گردانید )
2- نوار منو Menu Bar
نوار منو همانطور که از نامش مشخص است در بردارنده ی منوهای مربوط به محیط ویندوز می باشد که شامل منوهای File ، Edit ، View ، Favorites ، Tools و Help می باشد .
هر کدام از این گزینه ها دارای زیر مجموعه هایی می باشد که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت .
3- نوار ابزار Tool Bars
جهت انجام یک فرمان خاص از این نوار استفاده می گردد .
نکته :در صورت ظاهر نبودن نوار ابزار از منوی View گزینه ی Toolbars را انتخاب کرده و سپس Standard Buttons را فعال نمایید .
4- نوار وظیفه Task Bar
پایینی ترین نوار در محیط Desktop ویندوز ، نوار وظیفه می باشد که در قسمت پایین و سمت چپ صفحه نمایش دکمه ی Start مشاهده می گردد . با کلیک کردن بر روی آن کلیه ی نرم افزارهای تحت ویندوز به چشم می خورد . وظیفه ی دیگر این نوار آنست که در هنگام اجرای یک برنامه و یا باز کردن یک پنجره نام آنرا نشان می دهد .
نکته : برای افزودن نوار ابزار به Task Bar در مکان خالی بر روی نوار راست کلیک کرده از منوی باز شده گزینه های دلخواه را انتخاب کنید .
5- نوار آدرس Address Bar
نواری است که آدرس مکانهای مختلف در ویندوز را نشان می دهد . برای فعال کردن Address Bar از منوی View ، از سربرگ Toolbars گزینه ی Address Bar را انتخاب کنید .
6- نوار وضعیت یا Statues Bar
نواری است که وضعیت اشیاء و خصوصیات آنها را در قسمت پایین و سمت چپ صفحه نمایش می دهد . برای ظاهر کردن این نوار از منوی View گزینه ی Statues Bar را فعال کنید .
روشهای نسخه برداری در Windows-XP
1- ابتدار فولدر مورد نظر را انتخاب ، سپس بر روی آن راست کلیک کرده و گزینه ی Copy را از منوی باز شده انتخاب می نماییم . سپس به محیط مقصد رفته و با راست کلیک مجدد گزینه ی Paste را کلیک می کنیم .
2- انتخاب Folder ، سپس از منوی Edit گزینه ی Copy را کلیک می کنیم و بعد از آن به درایو مقصد رفته از منوی Edit گزینه ی Past را کلیک می کنیم .
3- می توان از کلیدهای میانبر استفاده کرد . به این صورت که ابتدا فولدر مورد نظر را انتخاب کرده سپس برای Copy کردن ، کلیدهای Ctrl + C و برای Past کردن کلیدهای Ctrl +V را همزمان فشار می دهیم .
4- به وسیله ماوس یعنی انتخاب Folder و کشیدن Folder مورد نظر به پنجره ی دلخواه (Drag & Drop)
ایجاد کلید میانبر برای Folder
روش های ایجاد Short cut
1- کلیک راست روی فولدر مورد نظر و انتخاب گزینه ی Create shortcut
2- انتخاب کردن فولدر مورد نظر و سپس از منوی File گزینه ی New و در نهایت انتخاب زیر منوی Short cut
در فضای خارج از مکان فولدرهای یک درایو راست کلیک کرده و از منوی باز شده گزینه ی New و سپس زیر منوی Shortcut را انتخاب کنید پنجره ای با عنوان Create shortcut باز می شود . در قسمت Brows نرم افزار مورد نظر را انتخاب کرده و Ok کنید ، سپس کلید Next را فشار دهید و در آخر نام مورد نظر را برای Shortcut وارد کرده و کلید Finish را فشار دهید . قابل ذکر است که این آیکون ها دارای یک فلش کوچک در قسمت پایین و سمت چپ شکل فولدر می باشد .
نکته : اگر قصد ایجاد Shortcut در محیط Desktop را دارید از فرمان Send to استفاده کنید و یا Drag & Drop کنید .
فرمان Send To :
همانطور که در بالا قید شد یکی از روشهای Shortcut فرمان Send to می باشد . برای این کار نرم افزار یا فایل مورد نظر را Select کرده بر روی آن راست کلیک کنید سپس گزینه ی Send to و از زیر منوی باز شده ، مقصد را انتخاب کنید .
حذف یک فایل یا فولدر
برای حذف یک فایل چندین روش وجود دارد که در ذیل به آنها اشاره خواهد شد :
1- انتخاب فایل یا فولدر مورد نظر و فشردن کلید Del از صفحه کلید
2- انتخاب فایل یا فولدر مورد نظر ، فشردن کلیک سمت راست ماوس و انتخاب گزینه ی Delete از منوی باز شده
3- انتخاب فایل یا فولدر سپس کشیدن آن توسط ماوس به پنجره ی Recycle Bin ( سطل زباله )
4- انتخاب فایل یا فولدر مورد نظر و سپس انتخاب گزینه ی Delete از منوی File
5- انتخاب فایل یا فولدر مورد نظر و فشردن دکمه ی Delete از نوار ابزار پنجره ی جاری
نکته :همانطور که در پست قبلی تالار میکرورایانه گفتم شد حذف یک فایل یا فولدر در ویندوز XP در دو مرحله انجام می گیرد . در مرحله ی اول فایلها وارد پنجره ی Recycle bin شده و در مرحله ی دوم از آنجا حذف می گردند . اگر می خواهید فایل یا فولدری را به صورت مستقیم حذف نمایید کلیدهای Shift+Del را همزمان بفشارید .
نکاتی در رابطه با Recycle Bin (سطل زباله):
سطل زباله یا Recycle Bin مکانی است که فایلها پس از حذف در آن ذخیره می شوند تا در صورتیکه کاربر نیاز مجدد به بازگشت فایل پیدا نمود این امکان برای او وجود داشته باشد . پس امکان بازیابی فایل ها به مکان اولیه از امکانات این پنجره می باشد . در صورتیکه بخواهید چنین کاری انجام دهید به روش زیر عمل کنید :
ابتدا بر روی فایل یا فولدر مورد نظر کلیک نمایید تا به حالت Select درآید ، سپس از منوی File بر روی گزینه ی Restore کلیک کنید تا فایل دلخواه شما به مکان اولیه بازگردانده شود .
اما ممکن است بخواهید کلیه ی فایل های موجود در Recycle Bin را به مکان اولیه بازگردانید . پس از منوی File بر روی گزینه ی Restore all کلیک کنید . و روش آخر انتخاب فایل یا فولدر مورد نظر و یا کلیه ی آنها توسط ماوس بوده که پس از آن کلیک سمت راست ماوس را فشرده بر روی گزینه ی Restore کلیک نمایید .
اگر مایل هستید پنجره ی Recycle Bin را خالی از هر گونه شی نمایید از منوی File بر روی گزینه ی Empty Recycle Bin کلیک کنید . این مرحله از حذف ، حذف کامل بوده و دیگر امکان بازیابی فایل مقدور نمی باشد .
Cutو Past:
در صورتیکه مایل هستید یک فایل یا گروهی از فایلها یا فولدرها را از یک مکان برداشته و به مکان دیگر ببرید ، آن فایل یا فولدر را به حالت Select در آورید ، سپس با فشردن کلیک سمت راست ماوس و انتخاب گزینه ی Cut و یا از منوی Edit و انتخاب گزینه ی Cut آن فایل را بصورت موقت از مکان خود حذف و در حافظه قرار می دهید ، حال به مقصد مورد نظر بروید و با فشردن کلیک سمت راست ماوس و انتخاب گزینه ی Paste و یا از منوی Edit ، انتخاب گزینه ی Past آن فایل یا فولدر را به مکان دلخواه انتقال دهید .
آرایش Icon ها در محیط Windows
بر روی فضای خالی در محیط مربوطه راست کلیک کرده ، از منوی باز شده عبارت Arrange Icon را انتخاب نمایید . کشوی باز شوی زیر با عمل کردهای قید شده مشاهده می گردد :
- By Name: آیکونها بر اساس نام و به ترتیب صعودی مرتب می شوند.
- By Type: آیکونها بر اساس پسوند مشخص می شوند با این توضیح که ابتدا فولدرهایی که پسوند ندارند از روی نام مرتب کرده ، سپس فایل های دارای پسوند یکسان را از روی نامشان مرتب می کند.
- By Size: بر اساس حجم اشغال شده توسط فایل ها آنها را مرتب می کند.
- By Date: بر اساس تاریخ ایجاد فایل آنها را مرتب می کند.
نکته :اگر بخواهیم تمام پنجره های روی Desktop را بر روی Taskbar نیز داشته باشیم بر روی نوار وظیفه راست کلیک کرده و گزینه ی Toolbars را انتخاب کرده و سپس گزینه ی Desktop را فعال کنید .
آشنایی با برنامه ی Notepad
برای باز کردن برنامهNotepad می توان در محیط Desktop در یک محیط خالی راست کلیک کرده و از کشوی باز شوی New گزینه ی Text Document را انتخاب کرد و یا بر روی Start کلیک کرده گزینه ی Accessories و سپس انتخاب برنامه ی Notepad .
این برنامه برای تایپ متنهای ساده که بدون قالب خاصی باشد استفاده می شود ، همچنین یکی از استفاده های دیگر این برنامه برای طراحان Web می باشد . بدین صورت که آنها تگ های HTML را در Notepad وارد کرده و سپس آن فایل را با پسوند مربوطه Save می نمایند .
شرحی کوتاه بر منوی های برنامه Notepad :
منوی File
- گزینه ی New : ایجاد یک فایل متنی جدید
- گزینه ی Open : فراخوانی فایل های موجود
- گزینه ی Save : ذخیره کردن یک متن با نام پیش فرض برنامه
- گزینه ی Save as : ذخیره کردن یک متن با نام دلخواه
- گزینه ی Page setup : تنظیمات مربوط به صفحه ، اندازه کاغذ ، حاشیه و ...
- گزینه ی Print : برای چاپ متن
- گزینه ی Exit : خروج از Notepad
منوی Edit
- گزینه ی Undo : بازگردانی آخرین عمل انجام شده
- گزینه ی Cut : جدا کردن یک قسمت متن و انتقال آن در حافظه ی موقت.
- گزینه ی Copy : نسخه برداری از یک قسمت یا متن .
- گزینه ی Past : مکمل گزینه ی Cut می باشد . در واقع متن جدا شده از متن که در حافظه ی موقت ذخیره
شده بود بوسیله ی فرمان Cut در محل دلخواه فراخوانی می شود .
- گزینه ی Delete : معادل فشردن کلید Del می باشد برای پاک کردن یک قسمت .
- گزینه ی Find : در صورتی که بخواهیم یک حرف ، کلمه و یا عبارت خاص را در متن تایپ شده جستجو کنیم از این عبارت استفاده می کنیم . کلمه ی مورد جستجو را در جعبه ی مربوط به Find What وارد می کنیم .
با این توضیح که :
-اگر گزینه ی Mach case را فعال کنیم دقیقا مانند عبارت تایپ شده عمل جستجو را انجام می دهد یعنی بین حروف کوچک و بزرگ حساسیت نشان می دهد .
- اگر بخواهیم عمل جستجو از بالا به پایین انجام شود در قسمت Direction گزینه ی Up را فعال کرده و اگر بخواهیم از پایین به بالا انجام شود گزینه ی Down را فعال می کنیم .
- گزینه ی Find next : در صورت اجرای فرمان Find برای ادامه ی جستجو از این فرمان استفاده می شود .
- گزینه ی Replace : برای جستجوی یک حرف یا کلمه و جایگزین کردن آن با حرف یا کلمه ای دیگر .
- گزینه ی go To : برای رفتن به سطری خاص در متن وارد شده از این گزینه استفاده می شود .
- گزینه ی Select All : برای انتخاب تمامی متن یکجا استفاده می شود .
- گزینه ی Time/Date : برای درج تاریخ و ساعت سیستم در مکان دلخواه استفاده می شود .
منوی Format :
- Word Warp : از شکسته شدن متن تا زمانیکه از Enter استفاده می شود جلوگیری می کند .
- Font : در صورتیکه بخواهید Font نوشته شده بر روی صفحه ی Notepad را تغییر دهید از این گزینه استفاده می شود .
منوی View :
- Status bar : گزارش وضعیت
منوی Start در Windows-XP
با کلیک بر روی دکمه ی Start و یا فشردن کلیدهای Ctrl + Esc این منو ظاهر می شود :
در قسمت بالای منوی Start نام کاربر (user) را مشاهده می کنید ، در قسمت چپ برنامه های جانبی ویندوز نظیر IE و E-mail و یک لیست از آخرین برنامه هایی که مورد استفاده قرار داده اید را می بینید ، و در نهایت عبارت All Programs که در نگارش های قبلی ویندوز Programs نامیده می شد و متشکل از اکثر نرم افزارهای موجود در کامپیوتر شما است .
در قسمت راست منوی Start گزینه هایی قابل دسترسی اند که عموما عنوان دکمه های وظیفه به آنها اطلاق می شود که به طور مفصل به تفسیر آنها خواهیم پرداخت . منوی Start نسبت به نگارشهای قبلی ویندوز دارای دستورات کمتری بوده که از آن جمله می توان به Setting and favorites که در ویندوز 98 و ME وجود داشتند اشاره کرد .
نکته :با کلیک راست بر روی منوی Start و انتخاب گزینه ی Properties می توانید به منوی Start کلاسیک که مربوط به نگارشهای قدیمی ویندوز است دست یابید .
عنوان دیگر این قسمت استفاده از منوی Start پیش فرض ویندوز XP است که در حال حاضر در محیط ویندوز شما فعال می باشد .
Control panel:
شامل عناوینی است که تقریبا اجازه هدایت تمام تنظیمات ویندوز را به کاربر می دهد که آنرا به تفصیل مورد بررسی قرار خواهیم داد .
Printer and faxes:
به کمک این گزینه کاربر قادر خواهد بود دستگاههای پرینتر و فاکس را به محیط ویندوز شناسانده و از آنها استفاده کند .
Help and support
ممکن است در هنگام کار در محیط ویندوز با مشکلی روبرو شوید ، با استفاده از این گزینه می توانید به اطلاعات کاملی پیرامون مسئله ی پیش آمده دست یابید .
برای دست یابی به گزینه ی Help در محیط ویندوز 2 راه پیش روی شماست :
1- با کلیک بر روی منوی Start و انتخاب گزینه ی Help and support ، پنجره ی اصلی این گزینه گشوده شده که نمای کلی از محتویات دستوری شما را به معرض نمایش می گذاردو قادر خواهید بود که گزینه ی مورد نظر خود را از میان آن بیابید .
• Pick a help topic :
این قسمت شامل عنوانهای کلی ویندوز در مجموعه ی Help and support می باشد که با انتخاب هر کدام از موارد ذکر شده می توان اطلاعات مورد نظر را بدست آورد . به عنوان مثال با کلیک بر روی گزینه ی Hardware اطلاعاتی راجع به سخت افزارهای نصب شده در سیستم خود خواهید دید .
• Ask for assistance
که خود شامل دو زیر عنوان به نامهای Remote Assistance و Support in windows xp newsgroups می باشد که در عبارت اول قادر خواهید بود از طریق اتصال به اینترنت میز کار (Desktop )خود را در اختیار یک کاربر ماهر قرار داده تا مشکلات نرم افزاری سیستم شما را برطرف کند . و عبارت دوم امکان عضو شدن در سایت خبری مایکروسافت را مهیا ساخته که در آن می توان از اطلاعات و راهنمایی های سودمندی در رابطه با ویندوز xp بهره جست .
عموما برای دستیابی به توضیحات دلخواه از این روش استفاده نمی شود چرا که پس از گشودن آن احتیاج است که وارد مجموعه ها و زیر مجموعه های مربوط به مطلب مورد نظر شوید که در نهایت وقت زیادی را صرف خواهید کرد .
2- راه دوم برای رسیدن به این گزینه فشردن کلید F1 است . با انجام این عمل ، پنجره اصلی Help گشوده نشده بلکه اطلاعاتی که در معرض شما قرار می گیرد به محتوای کاری که در حال انجام آن هستید مربوط می شود .
در نتیجه دسترسی سریع به عناوین مورد نظر ، این شیوه را در نزد کاربران نسبت به راه حل اول مرسوم تر می نماید .
این تصویر پنجره ی Help را پس از فشردن کلید F1 نشان می دهد. لازم به توضیح است فشردن کلید F1 ، هنگام کار با نرم افزارهای کاربردی پنجره ی Help مربوط به همان برنامه را نمایان خواهد کرد .
نکته ی قابل توجه دیگر در این عکس این است که پنجره ی Help حالت خود توضیحی دارد و در عین حال می توان از منابع درج شده در سمت چپ این صفحه برای دریافت اطلاعات بیشتر بهره جست و مضاف بر آن می توان از شاخص های Search و Index به عنوان راه حل های دیگری برای یافتن اطلاعات نام برد .
بدین ترتیب که برای استفاده از گزینه ی Search ، عبارت مورد نظر خود را در کادر متنی تعریف شده در بالای پنجره ی Help تایپ کرده و بر روی پیکان سمت راست این کادر کلیک کنید و یا کلید Enter را بفشارید . با انجام این عمل فهرستی از مولفه های Help در قالب 3 تیتر ( عنوان ) به نمایش در خواهد آمد .
1- suggested topics
2- Full-text search matches
3- Microsoft knowledge base
گزینه ی 1 ، ویندوز در قالب راهنمایی مواردی را در راستای عبارت مورد جستجوی شما یافته و با طبقه بندی مناسب به نمایش می گذارد .
گزینه ی 2 ، ویندوز در متن کلیه ی صفحات Help and support ( صفحات راهنمایی ) به جستجوی عبارت مورد نظر پرداخته و نتایج خود را تحت عناوینی که این عبارت در آنها یافت نشده نمایان می سازد .
گزینه ی 3 ، با استفاده از سایت رسمی مایکروسافت و استفاده از مقالات متعدد می توانید به اطلاعات مورد نظر خود دست یابید ( در این حالت باید به اینترنت متصل باشید )
Index ( فهرست کردن )
همانطور که از نام آن پیداست با انتخاب این گزینه از صفحه ی Help and support تمامی عناوینی که قابلیت جستجو دارند به ترتیب حروف الفبا فهرست و دسته بندی شده و به کمک Scrollbar (پیمایش صفحه ) می توانید به موضوعات مورد نظر خود دست یابید یا عبارت مورد نظر را در کادر بالای همین ناحیه تایپ کرده و بر روی گزینه ی Display کلیک کنید تا توضیحات مربوطه به نمایش در آید .
گزینه ی What is This
عموما هنگام کار با پنجره های دستوری قسمت بالای پنجره (درکنار گزینه ی Close ) با علامت سوال برخورد کرده اید . اگر بر روی آن کلیک کنید ، در کنار نشانگر ماوس علامت سوالی ؟ ایجاد خواهد شد و در صورت کلیک کردن نشانگر بر روی هر Object ( عنصر ) داخل کادر ، پنجره ی شناوری که حاوی توضیحاتی پیرامون عنصر مورد نظر است ، ظاهر می شود و با کلیک مجدد بر روی کادر دستوری بسته خواهد شد .
راه دیگر برای دستیابی به این اطلاعات کلیک راست بر روی Object مورد نظر و انتخاب گزینه ی What is this از منوی ظاهر شده می باشد .
Pick a task
مرسوم ترین اطلاعات درخواستی و کاربردهای روزمره ویندوز را می توان در این ناحیه مشاهده کرد .
Did you know؟
در این ناحیه مواردی ، تحت عنوان تذکر یا نکته در اختیار کاربر قرار می گیرد و روند کارکرد او را در محیط ویندوز بهبود می بخشد.
Search(جستجو)
ممکن است به سبب گستردگی سیستم عامل ، نرم افزار های نصب شده . مواردی از این دست که حاکی از پیچیده بودن مولفه های کاربردی کامپیوتر شماست ، محل و مشخصات فایلهای ذخیره شده خود را فراموش کنید . در این مواقع می توانید با ابزار کارآمدی به نام Search فایلهای مورد نظر خود را جستجو کنید .جهت باز کردن کادر محاوره ای Search از طریق منوی Start و انتخاب گزینه ی Search اقدام کنید .
در قسمت چپ صفحه ، راهنمایی هایی در راستای تسریع جستجو قید شده است که بنا بر فرمت فایل مورد نظر طبقه بندی شده اند .
- or video ، music ، Pictures
در رابطه با یافتن فایلهای تصویری ، صوتی و ویدئویی می باشد و با کلیک بر روی آن پنجره ی سمت چپ کادر محاوره ای Search بصورت زیر در خواهد آمد .
ابتدا نوع فایل مورد جستجو را انتخاب کرده و در نوار سفید رنگ درج شده نام کامل یا بخشی از نام فایل مورد نظر را تایپ کنید . سپس با فشردن دکمه ی Search جستجو آغاز خواهد شد .
- (Document(word
processing ,spreadsheet ,etc
جهت جستجوی فایهای اسنادی نظیر Word و Excel و ... از این گزینه استفاده می شود .
در کادر ظاهر شده پس از وارد کردن نام فایل و با انتخاب یکی از زیر عنوانهای Don’t remember ( نامعلوم ) ، Within the last week ( هفته ی گذشته ) ، Path month ( ماه قبل ) و Within the past year ( سال گذشته ) زمان آخرین تغییرات اعمال شده بر روی فایل مورد نظر را تعیین کرده و جستجو را با فشردن دکمه ی Search آغاز کنید .
نکته : شایان ذکر است که در هر دو مورد ذکر شده ( فایلهای صوتی و تصویری و فایلهای مستند ) می توان از گزینه دیگر ابزار Search به نام Advance search یاجستجوی پیشرفته (قید شده در زیر نوار سفید رنگ نام فایل ) جهت کامل کردن مشخصات فایل مورد جستجو بهره جست .
- All files and folders
همانطور که از نام آن پیداست به کمک این گزینه می توان هر نوع فایل و یا پوشه ای را جستجو کرد . با انتخاب این گزینه کادر سمت چپ پنجره Search به صورت تصویر زیر در خواهد آمد .
در نوار All or part of the file name نام فایل را قید کنید ، در نوار پایینی (A ward or phrase in the file) محتوای فایل در کادر Look in حوزه ی جستجو را تعیین کنید .
نوار A ward or phrase in the file در مواقعی کاربرد دارد که فایل مورد نظر متنی بوده و یا رشته ای از متن فایل مورد جستجو را داشته و قید نمایید . در جستجوی فایل های اسنادی که قبلا توضیح داده شد با انتخاب گزینه ی Advance option می توانید به نوار A ward or phrase in the file دست یابید . ابزار جستجو را تا حد امکان گسترش دهید تا هر چه سریعتر به فایلهای مورد نظر خود دست یابید .
- Computer or people
جستجوی کامپیوترها و اشخاص مورد نظر در شبکه داخلی یا اینترنت را مهیا می سازد . با انتخاب آن و به کمک دو گزینه ظاهر شده می توان کامپیوتر مورد نظر را در شبکه داخلی (a computer on the network) و شخص مورد نظر را در کتاب آدرس ویندوز (People in the address book) که قبلا توسط خود شما پیکربندی شده جستجو کرد و یا در صورت اتصال به اینترنت از قابلیت های جستجو در شبکه جهانی بهره جست .
- Change performances
این گزینه قابلیت تغییر دادن برخی تنظیمات را به صورت دلخواه فراهم می آورد .
o Without an animated screen character
بدون همراهی کاراکتر انیمیشن
o With a different character
همراه با کاراکتر متفاوت
o With indexing service -for
همراه با سرویس فهرست بندی جهت سریعتر شدن جستجوی موضعی
o Change file and folders search behavior
تغییر وضعیت جستجوی فایل ها و پوشه های استاندارد و پیشرفته
o Change internet search behavior
تغییر وضعیت جستجوی اینترنتی
o Show balloon tips
برگشت به صفحه ی اصلی Search
o Turn auto complete off
فعال سازی کامل کردن اتوماتیک ( با درج یک حرف ، کلمات مورد جستجوی اخیر که با این حرف آغاز می شوند به نمایش در می آیند )
علائم جانشین در Search :
منظور از علائم جانشین در کادر محاوره ای Search ، ؟ و * می باشند که در نامگذاری فایلها قابل استفاده نیستند ولی در جستجوی فایلهای مورد نظر کاربرد ویژه ای دارند . کاراکتر ؟ می تواند تنها به جای یک حرف مورد استفاده قرار گیرد و زمانی می توان آن را به کاربرد که حرفی از کلمه ای را فراموش کرده و یا حتی نمی خواهید آن را مشخص کنید . به عنوان مثال با درج عبارت F?P.doc کلیه فایلهای اسنادی سه حرفی که با حرف F آغاز و با حرف P خاتمه می یابند جستجو می شوند و علامت سئوال می تواند هر حرفی که در عنوان این فایل باشد جستجو نماید . کاراکتر * به جای هر تعداد حرف به کار می رود ( بدون محدودیت حروف ) و به عنوان مثال اگر عبارت *.doc را در کادر جستجو تایپ کنید تمامی فایلهای اسنادی در حوزه جستجو صرف نظر از نام آنها به نمایش در می آیند .
Run
کادر مکالمه Run از طریق منوی Start قابل دسترسی است .
برای اجرای برنامه ی مورد نظر از طریق کادر محاوره ای Run می بایست در نوار Open این برنامه نام دقیق درایو ، پوشه و فایل مورد نظر را تایپ کنید و یا از گزینه ی Brows استفاده کرده و فایل مورد نظر را به برنامه ی Run شناسانده سپس بر روی دکمه ی Ok کلیک کنید .
اگر فایل مورد نظر را قبلا توسط برنامه Run اجرا کرده باشید می توانید برای اجرای مجدد بر روی فلش سمت راست کادر Open کلیک کرده و نام فایل را انتخاب کنید .
Start up :
بر روی منوی Start کلیک کرده ، گزینه ی All programs را فعال کنید ، گزینه ی Start Up مشاهده می گردد .
در محیط Windows می توانید تعیین کنید که هنگام راه اندازی سیستم نرم افزار یا فایل مورد دلخواهتان به اجرا در آید . برای انجام این کار لازم است از فایل دلخواه یک Short cut تهیه کنید . یعنی یک کپی از فایل مورد نظر بگیرید سپس بر روی منوی Start کلیک کرده بر روی گزینه ی All Program رفته از منوی باز شده گزینه ی Start up را انتخاب کنید . ماوس را بر روی این گزینه نگاه داشته ، کلیک سمت راست ماوس را فشار دهید و گزینه ی Open را انتخاب کنید . پنجره ای باز می شود که در آن می توانید فایلی که قبلا Copy کرده اید را Past کنید . حال اگر سیستم تان را Restart کنید برنامه مورد نظرتان بصورت اتوماتیک به اجرا در می آید .
نکته ای راجع به منوی Start :
در صورتیکه بخواهید پنجره ای مانند My document ، Control Panel و ... را بطور مستقیم باز نمایید کافی است بر روی منوی Start کلیک کرده و پنجره دلخواه را انتخاب کنید . لازم به ذکر است این پنجره می تواند تعدادی از آخرین نرم افزارهای استفاده شده توسط شما در محیط ویندوز را به نمایش در آورد . این تعداد قابل تنظیم توسط خود شما می باشد به این صورت که بر روی Task Bar کلیک سمت راست کرده گزینه ی Properties انتخاب کنید سپس بر روی سر برگ Start menu رفته گزینه ی Start menu رافعال و سپس بر روی قسمت Customize کلیک کنید . در Box مربوط به Programs تعداد نرم افزارهای اجرایی در منوی Star را انتخاب نمایید و اگر بخواهید لیست نرم افزارهای اجرایی را پاک کنید گزینه ی Clear List را انتخاب کرده بر روی کلید OK کلیک کنید .
Control Panel
پانل کنترل از طریق منوی Start و کلیک بر روی عنوان Control panel قابل دسترسی است و آیکونهایی را به نمایش در می آورد که به کمک آنها قادر خواهید بود بسیاری از تنظیمات ویندوز و سخت افزارهای نصب شده در کامپیوترتان را مدیریت کنید و در صورت نصب کردن نرم افزار آنها را کنترل نمایید .
در سمت چپ پانل کنترل دو زیر عنوان وجود دارد که به کمک اولین زیر عنوان خواهید توانست به نمایش کلاسیک ( ویندوز 98 ، me و 95 ) بروید و برای بازگشت به نمای کلی یا Category view که خاص ویندوز XP می باشد بار دیگر بر روی آن کلیک کنید . در زیر عنوان هم می توانید به گزینه های به روز کردن ویندوز و استفاده از Help and support در حوزه ی پانل کنترل دست یابید .
در این قسمت کلیه ی آیکونهای قید شده در پانل کنترل را مورد بررسی قرار می دهیم .
Display
مدیریت آنچه در صفحه مانیتور کامپیوتر شما به نمایش در می آید از طریق کادر محاوره ای Display Properties امکان پذیر است .
دستیابی به این پنجره از طریق پانل کنترل و انتخاب گزینه ی Display و هم با کلیک راست بر روی یک نقطه ی خالی از صفحه ی Desktop و انتخاب گزینه ی properties امکانپذیر می باشد .
کادر محاوره ای Display Properties به صورت پیش فرض شامل پنج تب یا سربرگ می باشد که به توضیح یک یک آنها خواهیم پرداخت .
سربرگ Themes :
این قسمت مدیریت تم های صفحه نمایش را به عهده دارد . تم ها در برگیرنده ی فونت ، رنگ ، آیکون ، اشاره گر ماوس ، صفحه Desktop و محافظ صفحه نمایش می باشند که با تغییر آنها به طور همزمان تمامی موارد یاد شده را تغییر خواهید داد .
برای اعمال تغییرات دلخواه ، از کشوی بازشوی مربوط به قسمت Theme ، حالت دلخواه را انتخاب کنید تا در صفحه ی Sample پیش نمایش آن را مشاهده نمایید . در این حالت با کلیک بر روی دکمه ی Apply و سپس Ok ، Theme جاری اعمال خواهد شد .
تغییرات و ذخیره سازی Theme ها :
ممکن است تم انتخاب شده با مشخصات پیش فرض ، مطلوب شما واقع نشده باشد ، لذا می توانید با اعمال تغییراتی بر روی فونت ، اندازه ، رنگ و ... و با کلیک بر روی دکمه ی Save as ، تم تغییر یافته را در پوشه ی مورد نظر ذخیره کنید . تم ذخیره شده به کادر کشویی تم اضافه می شود . برای حذف آن می توانید پس از انتخاب آن از دکمه ی Delete استفاده کنید .
سربرگ Desktop :
Desktop یا پس زمینه می تواند تصویر یا رنگ باشد . پس از باز شدن این Page ، پیش نمایش صفحه ی Desktop کنونی خود را خواهید دید و با انتخاب هر کدام از تصاویر در کادر Background پیش نمایش تغییر خواهد کرد . پس از انتخاب تصویر مورد نظر با کلیک بر روی Apply و سپس Ok تصویر پس زمینه کامپیوترتان تغییر خواهد یافت . اگر بخواهید از رنگ به عنوان پیش نمایش استفاده کنید باید از کادر Background گزینه ی None را انتخاب کرده تا ویندوز بفهمد که از انتخاب تصویر به عنوان پیش نمایش منصرف شده اید سپس برای انتخاب رنگ بر روی کادر کشویی Color کلیک کنید ، رنگ مورد نظر را انتخاب کرده و سپس Apply و Ok کنید .
ممکن است در انتخاب تصویر برای پیش نمایش Desktop به مشکل عدم همخوانی اندازه ی تصویر با اندازه ی صفحه نمایش برخورد کنید . در این هنگام به کمک کادر Position قادر خواهید بود بهترین انتخاب را برای تصویر مورد نظر رقم بزنید . کادر کشویی Position شامل سه گزینه بوده که هر یک را بررسی خواهیم کرد :
• Center: تصویر را در مرکز صفحه نمایش قرار داده و اجازه می دهد تا رنگ صفحه ی Desktop در تصویر مورد نظر به نمایش در آید . این عمل در مواقعی اتفاق می افتد که سایز تصویر از صفحه ی نمایش کوچکتر باشد .
• Tile : با تکرار تصویر ، کل صفحه نمایش را پر می کند ، این انتخاب درپاره ای مواقع تصاویر جذابی را ایجاد می کند .
• Stretch : با کشیدن تصویر در کل صفحه نمایش آن را اعمال می کند .
با انتخاب گزینه ی Brows می توانید تصاویر دلخواه را از هر کجای کامپیوترتان به کادر Background کشیده و در پس زمینه استفاده کنید.
Customize desktop :
در ادامه ی بررسی تب Desktop به دکمه ی Customize desktop بر می خوریم که به آن و جزئیاتش اشاره می کنیم .
با کلیک بر روی این دکمه پنجره ای دیگر به عنوان Desktop Item باز می شود که خود شامل دو سربرگ زیر می باشد :
1. General : شامل دو قسمت می باشد که اولی Desktop icon نام دارد که در کادر تعریفی آن به عنوانهای My computer ، My network places ، My document و Internet explorer بر می خوریم که هر کدام از آنها قابلیت انتخاب شدن را دارند و این به معنای نمایش آیکونهای عناوین یاد شده در صفحه ی Desktop می باشد . در ادامه ی پاراگراف Desktop icon ، آیکونهای عناوین کادر تعریفی آن را مشاهده می کنید که به کمک دکمه ی Change icon قادر به تغییر پیش نمایش این عناوین خواهید بود و پس از تغییر و در صورت تمایل به بازگشت به تصویر اولیه می توانید بر روی دکمه ی Restore Default کلیک کنید .
پارت دوم از صفحه ی general ، Desktop clean up نام دارد و در کادر تعریفی خود عبارت اجرا شدن ویزار Desktop Cleanup در هر 60 روز ، تیک خورده است و این به معنای پاک کردن آیتم هایی در صفحه ی Desktop می باشد که کمتر از سایرین مورد استفاده قرار می گیرند و با توجه به اینکه هر چه تعداد آیتم ها کمتر باشد سرعت Load شدن ویندوز افزایش می یابد ، لذا ویندوز برنامه هایی را طی تنظیماتی به کاربر معرفی کرده تا روند کاری ویندوز بهبود یابد البته من مطالبی در همین تالار میکرورایانه در این زمینه دیدم که با سرچ می توانید آنها را پیدا کنید. در اینجا حتی کاربر می تواند به صورت دستی و با کلیک بر روی دکمه ی Desktop Cleanup و در امتداد آن عبور از مراحل ویزارد برنامه نسبت به پاک کردن آیتم های Desktop اقدام کند که پس از انجام این عمل و انتخاب آیکونهای مورد نظر توسط کاربر ، یک پوشه در Desktop با عنوان Un used desktop shortcuts ایجاد شده و آیکونهای انتخاب شده در مرحله ی ویزارد در آن قرار می گیرد .
2. Web : صفحه ی Desktop علاوه بر تصاویر یا رنگ می تواند یک صفحه ی Web باشد که از طریق اینترنت به روز شود . البته این امر زمانی منطقی است که از خطوط پر سرعت اینترنت بهره مند هستید ، علاوه بر آن می توانید صفحه وبی را که در هارد دیسک خود ذخیره کرده اید ، به عنوان پس زمینه استفاده کنید که در این صورت نمایش آن ارتباطی به اتصال کامپیوتر شما با اینترنت ندارد .
حتی کاربر قادر است صفحات وب دلخواه را به کادر Web Page در تب Web اضافه کند . البته به صورت پیش فرض صفحه ی My Current home page در این کادر به نمایش در می آید که با تیک زدن آن و تایید تمام مراحل ویزارد ، صفحه ی Home page در Internet Explorer به عنوان پس زمینه ی Desktop انتخاب می شود .
جهت اضافه کردن صفحه ی وب جدید به این کادر بر روی دکمه ی New کلیک کرده تا پنجره ی New desktop item باز شود سپس در کادر Location ، آدرس سایت مورد نظر خود را تایپ کرده یا به کمک دکمه ی Brows از پوشه ی Favorites خود آدرسی را انتخاب کرده ، سپس تمام پنجره های ویزارد را در ادامه ی کار تایید کنید تا شاهد نمایش آدرس جدید در کادر Web Page باشید .
جهت عدم تغییرات در اندازه ی صفحه ی وب انتخابی به عنوان پس زمینه Desktop گزینه ی Lock desktop items را تیک بزنید . پس از باز شدن صفحه ی وب مورد نظر در پس زمینه ی Desktop ، نوار Tools در لبه ی بالایی صفحه ی وب ایجاد می شود که کاربر را جهت جابجایی صفحه ی وب ، تغییر اندازه و ... یاری خواهد رساند ، در ضمن در قسمت چپ این نوار فلش رو به پایینی وجود دارد که در صورت کلیک کردن بر روی آن کاربر قادر خواهد بود دستوراتی را تنظیم کند تا مثلا صفحه ی وب پس زمینه در مواقع دلخواه به روز شوند یا چه مقدار فضا اشغال کنند و ...
صفحه ی وب پس زمینه ی Desktop به صورت پیش فرض برنامه ریزی نشده که بطور اتوماتیک به روز شود بلکه کاربر می بایست با انتخاب گزینه ی Synchronize در منوی Tools یا تعیین برنامه زمان بندی نسبت به ، به روز شدن صفحه ی وب اقدام کند بنابراین با کلیک بر روی گزینه ی Properties از فلش رو به پایین سمت چپ نوار Tools پنجره ای به نام My current homepage properties باز می شود که شامل سه تب می باشد .
- Web document : شامل توضیحات عمومی راجع به صفحه ی وب انتخابی می باشد .
- Schedule : شامل برنامه ی زمان بندی جهت به روز کردن صفحه ی وب مورد نظر است .
به این ترتیب که دو عبارت بالای کادر این صفحه تعیین کننده ی تنظیمات زمانبندی می باشد .
عبارت اول صفحه ی وب را زمانی به روز می کند که گزینه ی Synchronize را از منوی Tools انتخاب کرده باشید .
عبارت دوم پیروی از عنوان تعیین شده در کادر تنظیمات زمانبندی را پیشنهاد می کند . بر روی دکمه ی Add کلیک کنید تا پنجره ی New Schedule باز شود .
در این پنجره تعداد روزهای متناوب به روز شدن و ساعت مورد نظر را انتخاب کنید ، همچنین در کادر Name برای برنامه ی زمانبندی خود اسمی انتخاب کنید . حتی می توانید تعیین کنید که کامپیوتر شما در زمان تعیین شده به صورت اتوماتیک به اینترنت وصل شود . پنجره را با کلیک بر روی دکمه ی Ok ببندید و تمامی مراحل ویزارد را با کلیک بر روی دکمه ی OK تایید کنید تا برنامه زمان بندی شده را فعال کرده باشید .
- Download : در این تب بارگذاری تعداد لینک های موجود در وب مورد نظر را تعیین می کنید و یا حجم تخصیص داده شده توسط هارد دیسک خود را به این صفحه معین می نمایید . همچنین معین می کنید که اگر این صفحه تغییر کرد به آدرس مورد نظر که به صورت پیش فرض غیر فعال است ایمیل شود .
سربرگ Screen saver :
این گزینه مخصوص زمانی است که بخواهید یک محافظ صفحه نمایش برای سیستم خود تعریف کنید . جهت انتخاب و فعال کردن این گزینه پس از آنکه در فضایی خالی از صفحه نمایش راست کلیک نمودید ، گزینه ی Properties و بر روی سربرگ Screen saver کلیک کنید و یا از منوی Start گزینه ی Control panel را انتخاب و بر روی Desktop کلیک نمایید سپس به سربرگ Screen saver بروید .
همانطور که ملاحظه می کنید ، یک کادر پیش نمایش کوچک وجود دارد که نوع محافظ صفحه نمایش شما را نشان می دهد . شما می توانید با استفاده از کشوی باز شوی مربوطه ، یکی از حالتهای دلخواه را با حرکت ماوس بر روی گزینه ها انتخاب و پیش نمایش آنرا بصورت کوچک در کادر نمایش مشاهده نمایید . ممکن است بخواهید در محافظ صفحه نمایش انتخابی خود تغییراتی اعمال کنید . برای اینکار پس از انتخاب محافظ صفحه نمایش ، بر روی دکمه ی Setting کلیک کنید .
- هر محافظ صفحه نمایش تنظیماتی خاص دارد که در این قسمت قابل اجرا می باشد ، تنظیماتی مانند رنگهای مورد استفاده ، سرعت چرخش و نوع بازی کردن تصاویر در صفحه ، اندازه ی تصاویر ، ضخامت خطوط و ... قابل تغییر می باشند .
- دکمه ی Preview محافظ صفحه نمایش شما را بصورت Full-screen و یا متناسب با اندازه ی مانیتور شما به نمایش در می آورد . اگر نشانگر ماوس را حرکت دهید از این حالت خارج می شوید .
- در کارد محاوره ای تعبیه شده در مقابل گزینه ی Wait می توانید مدت زمان انتظار سیستم را بر حسب دقیقه وارد کنید . یعنی سیستم شما پس از چه مدت زمانی که هیچ عملی ( تایپ ، حرکت ماوس و یا ... ) از سوی شما انجام نگرفت محافظ صفحه نمایش را فعال کند . بدیهی است با یک حرکت ماوس و یا فشردن هر یک از کلیدهای صفحه کلید از این حالت خارج خواهید شد .
- اگر می خواهید امنیت کاربری سیستم خود را افزایش دهید و اجازه ندهید هنگامیکه شما در پشت سیستم قرار ندارید ، کاربر دیگری وارد محیط ویندوز شما شود می توانید برای محافظ صفحه نمایش خود رمز عبور تعیین کنید . برای اینکار گزینه ی On resume password protect را فعال نمایید
سربرگ Appearance :
برای تغییر و یا انتخاب رنگهای مختلف محیط Desktop از این قسمت استفاده می شود ، محیط Desktop و کادرهای محاوره ای مختلف محیط ویندوز دارای مجموعه ای از رنگهای هماهنگ است . ممکن است شما بخواهید این رنگ بندی را به سلیقه ی خود تغییر دهید . اگر می خواهید از رنگهای پیش فرض ویندوز استفاده کنید از کشوی بازشوی Color scheme رنگ بندی دلخواهتان را با حرکت ماوس بر روی گزینه ها انتخاب کنید و تغییرات اعمال شده را در کادر نمایش مشاهده نمایید . اما ممکن است بخواهید مجموعه ی رنگ را به دلخواه خودتان تنظیم کنید . برای اینکار بر روی دکمه ی Advanced کلیک کنید . در این قسمت با حرکت ماوس بر روی گزینه های مختلف و مشاهده ی تغییرات ایجاد شده در کادر نمایش ، تنظیمات دلخواهتان را اعمال کنید .
برای تعیین اندازه ی فونتهای بکار برده شده در Desktop ویندوز XP ، بر روی کشوی بازشوی Font Size کلیک کنید و در نهایت برای تغییر اندازه ی آیکونها بر روی دکمه ی Effect کلیک نمایید ، انتخاب و فعال کردن عبارت Use large icons باعث بزرگ شدن اندازه ی آیکونها در محیط Desktop می شود .
سربرگ Setting :
سربرگ Setting جهت تغییر کیفیت وضوح صفحه نمایش می باشد . همانطور که می دانید ابعاد Desktop تشکیل شده است از نقاط ریزی به نام پیکسل . هر پیکسل نقاط رنگی است که در نهایت اشکال و ابعاد مختلف را با کنار هم قرار گرفتن برای شما می سازد . ابعاد مانیتور بر حسب اینچ ثابت است . پس شما بایستی با کم یا زیاد کردن تعداد نمایش پیکسل ها در صفحه کیفیت وضوح صفحه نمایش را کم یا زیاد کنید . بدیهی است هنگامیکه تعداد پیکسل ها افزایش یابد ، اندازه پیکسل کوچک شده و در قسمت Screen Resolution ، نوار لغزنده را به کمک نشانگر ماوس جابجا کنید تا حالت دلخواه خود را بیابید . بهترین وضوح تصور برای مانیتورهای 14 اینچ ، 480*640 – مانیتورهای 15 اینچ ، 600*800 – مانیتورهای 17 اینچ 768*1024 و مانیتورهای 19 تا 21 اینچ 1200*1600 می باشد . با این توضیح که ویندوز XP کیفیت وضوح تصویر کمتر از 600*800 را پشتیبانی نمی نماید .
چگونگی دسترسی به اطلاعات پایه سیستم
یکی دیگر از ابزارهای موجود در Control panel دسترسی به اطلاعات پایه ی سیستم شما می باشد . ممکن است بخواهید اطلاعاتی مانند نوع سیستم عامل ، ورژن سیستم عامل و ... داشته باشید . برای اینکار از قسمت Control panel بر روی گزینه ی System کلیک کنید . کادر محاوره ای System properties به نمایش در می آید که در ذیل به شرح سربرگهای مختلف آن می پردازیم :
- سربرگ General :
این قسمت برای دسترسی به اطلاعاتی مانند نوع سیستم عامل ، ورژن آن ، شخص نصب کننده ی سیستم عامل ، نوع پردازشگر و مقدار حافظه ی Ram در اختیار شما قرار می دهد .
- سربرگ Computer name :
در صورتیکه در محلی کار می کنید که سیستم های متعدد توسط همکاران شما بکار گرفته شده اند و بنا به نیاز کاری ، احتیاج بر آن است که یکسری اطلاعات بین چندین کاربر به اشتراک گذاشته شود ، بایستی کامپیوترها از طریق شبکه به یکدیگر متصل شوند و برای شناسایی هر کامپیوتر یک نام در نظر گرفته شود . این نام یا شناسه در این قسمت معرفی می شود .
- سربرگ Hardware :
این قسمت مربوط به تنظیم و مدیریت سخت افزارهای موجود در سیستم شماست . برای نصب یک سخت افزار در ویندوز XP ، نیازی به اعمال دستوری خاص نمی باشد زیرا ویندوز خود این سخت افزارها را بصورت Plug and play شناسایی می کند .
- سربرگ Advanced :
برای تنظیمات مربوط به کارآیی سیستم یعنی چگونگی استفاده از پردازشگر و انجام وظایف مخفی آن ، چگونگی ظاهر شدن کادرها و منوها ، چگونگی تخصیص حافظه و چگونگی راه اندازی و بازیابی سیستم ارتباط دارد .
- سربرگ System Restore :
برای رفع اشکالاتی که ممکن است در روند کار سیستم شما بوجود آمده باشد ، نیاز است چگونگی ذخیره شدن اطلاعات در سیستم را رد یابی کنید . برای اینکار از این قسمت می توانید استفاده کنید . توصیه می کنم در صورت نیاز ، اینکار را به کارشناس کامپیوتر محول کنید تا شخص خودتان .
- سربرگ Automatic updates :
برای استفاده از این قسمت لازم است سیستم شما به اینترنت متصل باشد . در این حالت و پس از اتصال به اینترنت ، آخرین ویژگیها و تغییرات اعمال شده در ویندوز XP ، به صورت خودکار در سیستم شما بارگذاری می شود .
- سربرگ Remote :
برای دسترسی سیستم های دیگر به سیستم شما این قسمت کاربرد دارد .
Add or remove programs :
همانطور که می دانید نصب نرم افزارهای مختلف در ویندوز توسط Setup نرم افزارهای مربوطه انجام می گیرد . یکی از راه های نصب نرم افزار از طریق CD می باشد . بدین صورت که شما CD آن نرم افزار را در CD درایور قرار می دهید و پس از دابل کلیک برروی گزینه ی Setup ، عمل نصب انجام می گیرد . حال ممکن است زمانی پیش بیاید که دیگر احتیاجی به آن نرم افزار نداشته باشید و یا عمل نصب با موفقیت انجام نشده باشد و لازم شود که شما آن نرم افزار خاص را حذف و مجددا نصب کنید . همانطور که می دانید عمل حذف یک فایل یا دایرکتوری در محیط ویندوز توسط فشردن کلید Del و یا انتخاب آن فایل یا فولدر و راست کلیک ماوس و سپس انتخاب گزینه ی Delete می باشد .
اما برای حذف نرم افزار هرگز از این روش استفاده نکنید . زیرا هنگامیکه یک نرم افزار نصب می شود تعدادی فایل از آن ، در شاخه ویندوز XP شما قرار می گیرد . اگر نرم افزار را به روش حذف معمولی پاک کنید این فایلها پاک نمی شوند و همچنان در ویندوز شما باقی می مانند . برای حذف تمام فایلها و زیر شاخه های نرم افزار از پنجره ی Control panel بر روی گزینه ی Add remove programs کلیک کنید ، سپس نام نرم افزار را از لیست موجود انتخاب و بر روی دکمه ی Change/remove کلیک نمایید . بدیهی است تمامی فایلها و زیر شاخه های موجود از ویندوز شما حذف می گردد .
Date and Time
برای تنظیمات مربوط به زمان و تاریخ سیستم ، از پنجره ی Control panel بر روی گزینه ی Date and time کلیک کنید . پس از آن کادر محاوره ای با عنوان Date and time properties باز می شود که امکان تغییر و تنظیم زمان و تاریخ سیستم را در اختیار شما قرار می دهد . سربرگ Time zoon مربوط به ناحیه ی زمانی محل سکونت شماست. اگر گزینه ی Automatically adjust clock for daylight saving changes را فعال کنید سیستم شما قادر خواهد بود بصورت اتوماتیک ، تغییرات ساعتی را به منظور حداکثر استفاده از روشنایی روز انجام دهد . اگر می خواهید به ساعت سیستم نگاه کنید ، کافی است به گوشه ی سمت راست و پایین صفحه نمایش نگاه کنید و اگر می خواهید تاریخ را نیز مشاهده کنید ، نشانگر ماوس را روی ساعت سیستم ببرید . در نهایت سربرگ Internet Zone می باشد که این امکان را به سیستم شما می دهد که ساعت را با ساعت اینترنت هماهنگ کند . برای تغییر فرمت تاریخ و ساعت ، از پنجره ی Regional and language options در Control panel استفاده کنید .
Regional and language options
همانطور که قید شد ، برای تغییر فرمت تاریخ و ساعت از پنجره ی Control panel گزینه ی Regional and language options را فعال کنید . پس از فعال کردن این گزینه کادر محاوره ای با عنوان Regional and language options و سه سربرگ مشاهده می شود :
- سربرگ Regional Options :
با استفاده از این قسمت می توانید عملکرد و فرمت زبانی سیستم خود را سفارشی سازی کنید . برای اینکار از کشوی باز شوی مربوطه زبان کشور خود را انتخاب کنید . بدیهی است زبان ایرانیان فارسی است . پس گزینه ی Farsi را انتخاب نمایید . در قسمت بعد هم می توانید نماد پولی کشور خود را به همراه کاراکتر نشان دهنده ی علامت اعشار و فرمت های نمایش ساعت و تاریخ را تنظیم نمایید . برای مشاهده ی گزینه های فوق ، روی دکمه ی Customize کلیک کنید و در آخر در قسمت Location ، کشور محل سکونت خود را از کشوی بازشو انتخاب نمایید .
سربرگ Language :
برای چند زبانه کردن سیستم از این قسمت استفاده می شود . اگر بر روی دکمه ی Details کلیک نمایید پنجره ی Text services and input language نمایش داده می شود . لازم به توضیح است که قبل از آنکه بتوانید زبان مورد استفاده را تغییر دهید ، بایستی آنرا به زبان های کاربردی در ویندوز XP اضافه کنید . برای اینکار بر روی دکمه ی Add کلیک کرده و زبان دلخواه را انتخاب نمایید .
در قسمت Performances ، اگر بر روی گزینه ی Language bar کلیک کنید می توانید روش سریعی برای انتخاب گزینه های مختلف زبان در اختیار بگیرید . ( در واقع می خواهید امکان سوئیچ بین زبانهای مختلف در اختیار شما قرار گیرد ) ، دکمه ی Key setting برای تعریف میانبرهای صفحه کلیدی مستقیم جهت استفاده از زبان مورد نظر می باشد .
Sound and audio devices
برای کنترل حجم صدا می توانید از پنجره ی Control panel گزینه ی Sound and audio devices را انتخاب و یا از نوار وظیفه کنترل مذبور را انتخاب نمایید . کادر محاوره ای با نام Sound and audio devices Properties با چهار سربرگ به نمایش در می آید که برای تنظیمات مربوط به حجم صدا می باشد . جهت تعیین مقدار بلندی صدا بر روی نوار لغزنده کلیک کرده ماوس را به سمت High یا Low حرکت دهید تا صدای مورد نظر شما بدست آید .
در صورت فعال کردن گزینه ی Mute صدای سیستم شما قطع خواهد شد و نیز اگر گزینه ی Place volume icon in the taskbar را فعال کنید امکان نمایش کنترل کننده ی صدا در نوار وظیفه را فراهم آورده اید . برای ایجاد تعادل صدا بین بلندگوهای سیستم ، بر روی دکمه ی Advanced کلیک کنید . پس از انجام تغییرات دلخواه پنجره ی فوق را با کلیک بر روی علامت ضربدر بسته و در نهایت بر روی دکمه ی OK کلیک کنید .
Keyboard:
تنظیمات و پیکربندی مربوط به صفحه کلید از طریق فعال نمودن گزینه ی Keyboard از پنجره ی Control panel می باشد . پس از انتخاب و اجرای این گزینه کادر محاوره ای با عنوان Keyboard properties باز می شود . گزینه ی Repeat delay جهت تاخیر بین زمانی است که یکی از کلیدهای صفحه کلید را فشرده و زمانی که کلید شروع به تایپ مکرر یک کاراکتر ، زده شود . گزینه ی Repeat rate تعیین سرعت تایپ مکرر توسط کلیدو گزینه ی Cursor blink rate تعیین سرعت چشمک زدن مکان نما می باشد .
پیکر بندی ماوس
برای تعیین سرعت حرکت اشاره گر ماوس ، شکل ظاهری آن و عملکرد کلیدهای آن با استفاده از پنجره ی Control panel و انتخاب گزینه ی Mouse این کار انجام می پذیرد . پس از انتخاب و اجرای این گزینه کادر محاوره ای با عنوان Mouse Properties فعال می شود که دارای سربرگهای زیر می باشد :
سربرگ Buttons :
جهت تعریف عملکرد کلیدهای ماوس از این قسمت استفاده می شود. گزینه ی Switch primary and secondary buttons مربوط به تعیین چپ دست یا راست دست بودن کاربر می باشد . در صورتیکه چپ دست هستید این گزینه را فعال و در غیر اینصورت ، غیر فعال نگاه دارید .
نوار لغزنده ی مربوط به قسمت Double click speed برای تعیین سرعت دابل کلیک جهت باز کردن پنجره و یا اجرای هر دستوری که نیاز به دابل کلیک داشته باشد می باشد .
گزینه ی Click lock که در حالت عادی غیر فعال نیز هست باعث قفل شدن کلیدهای ماوس هنگام فشردن می شود . بدین صورت که زمانیکه شما کلید ماوس را برای مدت کوتاهی فشار دهید ، قفل شده و بدین ترتیب می توانید مورد انتخابی را بدون پایین نگه داشتن کلید ماوس بکشید .
سربرگ Pointers :
همانطور که در قبل گفته شد شما می توانید در این قسمت شکل ظاهری نشانگر ماوس را بسته به سلیقه ی شخصی خود تغییر دهید. حالت مورد نظر خود را از کشوی باز شوی مربوطه انتخاب و آنرا در کادر Customize مشاهده کنید . همچنین می توانید ترکیبی از این اشکال را ایجاد کرده و اشاره گر ماوس را به آن شکل تطبیق دهید . برای اینکار پس از انتخاب یکی از انواع حالتها در پنجره ی Customize بر روی دکمه ی Brows کلیک کنید . برای بازگشت به اشاره گر پیش فرض ، در کشوی بازشوی قسمت Scheme بر روی گزینه ی Windows default کلیک نمایید .
- سربرگ Pointer options :
این قسمت مربوط به زمانی است که شما جهت پیگیری شکل ظاهری ماوس دچار اشکال و تردید می گردید ، می توانید با تعیین دنباله ای برای آیکون ماوس ، عمل رد یابی را ساده تر انجام دهید . همچنین با استفاده از نوار لغزنده ی Select a pointer speed می توانید سرعت حرکت ماوس را در صفحه کم یا زیاد کنید .
- سربرگ Hardware :
این قسمت مربوط به ابزارهای کنترلی دیگر شبیه جوی استیک ها و ... می باشد که جهت بازیهای کامپیوتری کاربرد دارد .
Printers and faxes
برای دادن فرمان چاپ به سیستم ، بایستی پس از آنکه سیستم شما توانایی شناسایی Printer یا Fax را داشت آیکن مربوط به آن در این پنجره نمایش داده شود . برای فعال کردن این قسمت از پنجره ی Control panel بر روی گزینه ی Printers and faxes کلیک کنید . برای اضافه کردن Printers and faxes به منوی Start بر روی دکمه ی Start راست کلیک نموده از منوی باز شده گزینه ی Properties را انتخاب کنید . بر روی دکمه ی Customize رفته سپس به سربرگ Advanced بروید . در نهایت گزینه ی Printers and faxes را انتخاب و بر روی دکمه ی Ok کلیک کنید .
Font:
هنگامیکه مایل هستید متنی را به چاپ برسانید گاهی لازم می شود از چندین نوع مختلف فونت استفاده کنید . ویندوز مجموعه ی کوچک اما کاملی از فونتها را در فولدری به نام Fonts در Control panel دارا می باشد . پس از فعال کردن این گزینه سه نوع آیکن مشاهده می کنید . فونتهای True type دارای آیکن TT ، فونتهای Open type دارای آیکن O و فونتهای قدیمی هم دارای آیکون A می باشند . اگر بر روی هر کدام از این فونتها دابل کلیک کنید حالتهای مختلف از ریز تا درشت را از همان فونت به شما نشان می دهد .
نکته :ویندوز قادر به نمایش 1000 فونت می باشد اما برای بهبود سرعت سیستم بیش از 200 فونت نصب نکنید . در صورتیکه نیاز به نصب فونت جدیدی پیش آمد از سربرگ File در پنجره ی Font ، بر روی گزینه ی Install new font کلیک کرده که کادر محاوره ای Add Fonts به نمایش در می آید .
در قسمت های Folders و Drivers ، درایو فولدری را که فایل فونتهای جدید در آن قرار دارد را انتخاب و اگر از روی شبکه فونت نصب می کنید بر روی دکمه ی Network کلیک کنید . سپس از قسمت List of fonts ، فونتهایی که می خواهید نصب کنید را انتخاب نمایید و سپس بر روی دکمه ی Ok کلیک کنید .
User Accounts
برای تعیین و تعریف حقوق دسترسی به سیستم ، از طریق منوی Start ، گزینه ی Control panel و سپس User Accounts را انتخاب کنید . ممکن است زمانی پیش بیاید که لازم باشد چندین کاربر از یک کامپیوتر استفاده کنند . شما می توانید حقوق دسترسی متفاوتی همراه با رمز عبور برای سیستم تعریف کنید تا اطلاعات و نرم افزارها در امان بمانند. در حالت پیش فرض ویندوز دارای یک حق دسترسی با نام Administrator می باشد . پس شما به عنوان سرپرست یا Admin کامپیوتر می توانید حق دسترسی افراد به سیستم را تعریف کنید .
- گزینه ی Change an account جهت تغییر نام کاربرهای موجود می باشد پس از کلیک بر روی این گزینه ، نام کاربرها نمایش داده شده و امکان تغییر نیز در اختیار شما قرار داده می شود .
- گزینه ی Create a new account جهت تعریف امکان دسترسی جدید است . مثلا شما می خواهید یک کاربر جدید با نام Ostadonline تعریف کنید . بر روی این گزینه کلیک کرده نام مربوطه را وارد نمایید . سپس بر روی دکمه ی Next کلیک کنید . از شما سوال می کند حق دسترسی جدید نقش سرپرست (admin) و یا حالت محدود یا زیر گروه را داشته باشد . آنرا انتخاب کنید و در نهایت بر روی گزینه ی Create Account کلیک نمایید . هنگامیکه بر روی نام هر یک از کاربران کلیک کنید کادر محاوره ای باز می شود که شامل تنظیمات اصلی کاربران اعم از نام ، رمز عبور ، عکس و ... می باشد . در ذیل به شرح قسمتهای مختلف می پردازیم :
1- Change my name : نام کاربری مورد نظر شما می تواند هر نامی باشد . در این قسمت شما می توانید این نام را تغییر و یا اصلاح کنید .
2- Change my password : این قسمت مربوط به کلمه ی عبور هنگام وارد شدن به سیستم می باشد . هر کدام از کاربران می توانند رمز عبور خاص خود را داشته باشند .
3- Remove my password : جهت حذف رمز عبور این قسمت استفاده می شود .
4- Change my picture : تصویری است که در سمت چپ نام کاربری و همچنین در صفحه ی ورود به سیستم در بالای منوی Start ظاهر می شود . ویندوز تصاویری پیش فرض ارائه می دهد اما شما می توانید با استفاده از گزینه ی Brows for more picture تصویر دلخواه خود را درج کنید .
5- Change my account type : نوع حالت دسترسی Admin ( سرگروه ) یا Limited ( مهمان ) توسط این قسمت تعیین می شود .
Internet Option و Network connection:
با استفاده از محیط ویندوز XP می توانید به شبکه ی جهانی اینترنت اتصال پیدا کنید و یا یک Connection برای سیستم خود تعریف نمایید .
آموزش کار ویندوز 7